«نامهای که آینده را متوقف کرد»/ روایتی از سند توسعه صنعتی ایران؛ فرصتی که قربانی اختلاف نظرها شد
21 سال پیش، ایران در نقطهای ایستاده بود که میتوانست گام بلندی در مسیر توسعه صنعتی بردارد.
سیاستهای دیپلماتیک منطق داشتند، قانون برنامه سوم توسعه ظرفیتسازی کرده بود، سرمایهگذاران خارجی به ایران امیدوار بودند و اقتصاد در مسیر ثبات قرار گرفته بود. اما تنها چیزی که کم بود، یک “نقشه راه” برای صنعتیشدن کشور بود.
در آن زمان، ایران مشخصات یک کشور نیمهصنعتی داشت. طراحان سند به دنبال راهی بودند که اقتصاد ایران را با تکیه بر مزایای صنعتی خود، به مسیر توسعه برسانند.
مسئولیت تدوین این نقشهی راه به مسعود نیلی سپرده شد؛ کسی که بهتازگی پس از تدوین برنامه سوم توسعه، از سازمان برنامه جدا شده و به فضای آکادمیک بازگشته بود.
مدتی بعد نامهای سرگشاده از سوی ۱۰ استاد دانشگاه به رئیسجمهور وقت ارسال شد. امضاکنندگان، استراتژی توسعه صنعتی را نقض استقلال اقتصادی دانستند و از خطر تسلط شرکتهای فراملیتی بر مقدرات کشور سخن گفتند.